Author Archive
Przyszłość. Poradnik użytkownika
Przyszłość nie zawsze wynika z przeszłości. Czasem determinuje ją jeszcze odleglejsza przyszłość, a czasem nasze działania teraz. Aby skutecznie myśleć o przyszłości, trzeba wyjść poza paradygmat klasycznego determinizmu.
Do Egipcjan
Nowa gospodarka, nowe społeczeństwo, ale sposoby wywłaszczania pozostają stare: kredyt -pieniądz -hipoteka. To znacznie spowalnia procesy. Bo naprawdę nie tak łatwo jest wydać bilion dolarów. Oczywiście, można szybko zamienić dwa obrazy po pół biliona na jedną rzeźbę za bilion, ale to dość abstrakcyjne ekscesy współczesnych faraonów. Gdyby jednak chcieli za ten bilion wykupić parę milionów rodzin, to dla każdej musieliby przygotować ze ćwierć miliona w gotówce. Taka operacja wymaga czasu. Wielki kapitał rozprasza się wolno, przynajmniej na realnych rynkach.
Bogactwo narodów v.2.0
Życie jako ciąg nieuniknionych wyborów, społeczeństwo jako zespół międzyludzkich transakcji, przyroda jako wielka sieć powiązanych oddziaływań - taki obraz świata kreśli matematyczna i zarazem społeczna nauka, zwana Teorią Gier. Jaka jest optymalna strategia w grach społecznych? Poszukując odpowiedzi na to pytanie, Robert Axelrod ogłosił kiedyś turniej, w którym programy komputerowe z całego świata wielokrotnie rozgrywały między sobą grę w Dylemat Więźnia. Turniej wygrał prościutki program Anatola Rapoporta, nazwany “wet za wet”, którego strategia wyglądała tak: najpierw kooperuj, potem odwzajemniaj, czasem zapominaj. Wywodzono z tego pragmatyczną teorię moralną, której przykazania miały brzmieć: bądź życzliwy dla obcych, bądź miły dla przyjaciół, karz zdrajców, czasami wybaczaj.
Gry globalne i lokalne. Rozważania nad naturą i przyczynami ubóstwa narodów
Niektórzy są tak zaabsorbowani ideologicznymi kontrowersjami, że brakuje im czasu na naukę. Od przeszło półwiecza istnieje matematyczna nauka o konflikcie i kooperacji, zwana teorią gier. Grą jest nie tylko brydż czy poker, ale również handel, wojna, sianie genów, zwalczanie wirusów przez system odpornościowy czy wzrost drzew w lesie. Teoria rozróżnia dwa rodzaje gier: te konkurencyjne, w których zyski i straty uczestników bilansują się: jeśli ktoś wygrywa, to ktoś musi do niego przegrać, i te niekonkurencyjne, w których wygrane i przegrane nie muszą się bilansować. W jednych sytuacjach konkurencja działa optymalizująco, w innych nie. Teoria gier pozwala odróżnić te sytuacje.